ΚΕΝΤΡΟ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΩΝ, ΜΕΣΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ & ΙΣΛΑΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Από το 1949 ώς το 1970 η Συρία ήταν ίσως η πιο ασταθής χώρα στον κόσμο. Ισχνά κοινοβουλευτικά διαλείμματα παρεμβάλλονταν ανάμεσα σε συνεχή στρατιωτικά πραξικοπήματα, περίπου ένα κάθε χρόνο. Μια χώρα μωσαϊκό εθνοθρησκευτικών ομάδων: Άραβες σουνίτες μουσουλμάνοι (περισσότεροι από το 50%), αλαουίτες (κλάδος των σιιτών μουσουλμάνων με πολλά στοιχεία όμως συγκρητισμού, περίπου 10%), χριστιανοί (ορθόδοξοι, Συροχαλδαίοι, καθολικοί, 10% του πληθυσμού), Κούρδοι (οι περισσότεροι σουνίτες μουσουλμάνοι, επίσης 10%), Δρούζοι και Αρμένιοι. Η ανάπτυξη του συριακού αραβικού εθνικισμού μονοπωλήθηκε στα χρόνια του μεσοπολέμου από τη σουνιτική μεγάλη γαιοκτημονική τάξη και λιγότερο από χριστιανούς ριζοσπάστες διανοούμενους. Η άνοδος του παναραβικού κινήματος Μπάαθ ήρθε κυρίως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο ως αντίδραση μεσαίων στρωμάτων (επιστημόνων, επαγγελματιών και μετέπειτα στρατιωτικών) στη γαιοκτημονική πολιτική κυριαρχία και στην αδυναμία της να αντιπαρατεθεί στο Ισραήλ στον πόλεμο του 1948.

Τη βομβιστική επίθεση στη Βοστόνη ακολούθησε μια εμμονική υπερανάλυση της οικογενειακής και προσωπικής ζωής των αδερφών Τσαρνάεφ. Αναμφισβήτητα η προβληματική ενσωμάτωση του μεγαλύτερου αδερφού Ταμερλάν και η διάλυση της οικογένειας Τσαρνάεφ (θεσμός ιερός για τις κοινωνίες του Καυκάσου) δεν είναι άνευ σημασίας, ωστόσο, η συνήθης πρακτική να αποδίδονται ψυχο-παθολογικά κίνητρα στα περιστατικά πολιτικής βίας μπορεί να είναι κοινωνικά «παρήγορη», αλλά είναι παραπλανητική γιατί τα απεκδύει από κάθε ιδεολογική διάσταση. Η ισλαμιστική πολιτική βία σε καμία περίπτωση δεν είναι αλόγιστη, αλλά εντάσσεται σ' ένα σαφές ιδεολογικό και στρατηγικό πλαίσιο. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι η εθνικότητα των δραστών είναι καθαρά «συμπτωματική». Το τσετσενικό κίνημα είναι αμιγώς εθνικοαπελευθερωτικό (ανεξάρτητα αν στην πορεία για διάφορους λόγους «ισλαμοποιήθηκε») και ουδέποτε έπληξε μη ρωσικούς στόχους. Συνεπώς, η δράση των Τσαρνάεφ κινείται στα χνάρια του ριζοσπαστικού –τακφίρι ή τζιχαντικού- ισλαμισμού και ακολουθεί τη στρατηγική και επιχειρησιακή λογική του.